سیستم تعلیق خودرو را از نظرنوع فعالیت بشناسیم

[بهداد]

سیستم تعلیق خودرو را از نظرنوع فعالیت بشناسیم
یک خودرو از چند بخش اصلی تشکیل شده است که یکی از این چند بخش اصلی به نام پلت‌فرم شناخته می‌شود که این بخش شامل شاسی، سیستم تعلیق، پیشرانه و سیستم انتقال قدرت خواهد بود.
سیستم تعلیق را می‌توان از چند دیدگاه به انواع مختلفی تقسیم کرد که یکی از این دیدگاه‌ها بررسی سیستم تعلیق از نظر فعالیت آن و چگونگی فعال بودن آن است که در ادامه با آن آشنا می‌شویم. سیستم تعلیق از نظر فعالیت به 4 گونه غیرفعال، نیمه‌فعال، فعال و البته تنظیم‌شونده تقسیم می‌شود که به معرفی آنها می‌پردازیم.

سیستم تعلیق غیر‌فعال
سیستم تعلیق غیرفعال که با نام Passive Suspension شناخته می‌شود، در اکثر خودرو‌های امروزی دیده می‌شود. این سیستم تشکیل شده از تعدادی میله صلب و اتصالات در کنار فنر برای جذب ضربات وارده و همچنین کمک فنر برای میرا کردن تکان‌های ناشی از ورود ضربه است و چون این سیستم همیشه در یک وضعیت ثابت و بی‌ارتباط با وزن و شرایط خودرو عمل می‌کند، به آن غیر‌فعال می‌گویند. ساده‌ترین راه برای معرفی این سیستم در این است که این نوع تعلیق تنظیمات ندارد و بر اساس فشاری که به بخش‌های مختلف آن وارد می‌شود، تغییراتی می‌کند. مهم‌ترین ایراد این سیستم‌ها در این است که با توجه به فشار وارد‌شده تغییر می‌کنند و این تغییر می‌تواند در کارکرد آنها و هندلینگ خودرو اثر منفی بگذارد. اما در عوض ساده بوده و هزینه‌های تعمیر و طراحی و نگهداری پایینی دارند.

سیستم تعلیق خود‌تنظیم‌شونده
مهم‌ترین ویژگی موجود در این سیستم‌ها در این است که می‌توانند با کمک سنسور‌هایی که دارند، بر اساس فشاری که به آنها وارد می‌شود، ارتفاع خودرو را در یک حالت پایدار نگه دارند. ضمن اینکه در این سیستم‌ها راننده نیز می‌تواند اقدام به تنظیم ارتفاع خودرو کند. این سیستم در ابتدا با کمک نیرو و تجهیزات پنوماتیکی روی کار آمد و بعد از اینکه مشکلات این سیستم‌ها پدیدار شد، تعلیق‌های تنظیم‌شونده به سمت مدل‌های ترکیبی از هیدرولیک و پنوماتیک که هیدروپنوماتیک نام دارند، پیش رفت. سیستم‌های هیدروپنوماتیکی هم قابل کنترل‌ترند و هم دریافت و میرا شدن ضربات در آنها به نحو بهتری صورت می‌گیرد که منجر به افزایش لذت سواری و همچنین خوشدستی خودرو می‌شود. امروزه این سیستم در بسیاری از خودرو‌های لوکس شرکت‌های خودرو‌سازی دیده می‌شود. این سیستم تعلیق به نام self Leveling Suspension شناخته می‌شود.

سیستم تعلیق نیمه‌فعال
این سیستم تعلیق نیز که نام آن Semi Active Suspension است، شبیه به نمونه‌های تنظیم‌شونده بوده با این تفاوت که امکان استفاده از پیش‌فرض‌هایی برای تنظیم سیستم تعلیق در آن مهیا شده است. به این معنی که راننده می‌تواند براساس خواست خود اقدام به انتخاب حالت‌های مختلف برنامه‌ریزی شده سیستم تعلیق کند تا به این صورت سفتی و نرمی کمک فنر‌ها تنظیم شود. این سیستم امروزه در اکثر خودرو‌های سواری روز دنیا موجود است که منجر به یک سواری خوب منطبق با نیاز‌های راننده می‌شود. در این سیستم تعلیق نیز از کمک فنر‌های هیدروپنوماتیک استفاده می‌شود که میزان فعالیت و نحوه کارکرد آنها توسط یک پردازشگر مرکزی کنترل خواهد شد. در اینگونه خودرو‌ها، فعالیت سیستم تعلیق بر اساس اینکه روی چه میزان از رانندگی راحت یا رانندگی اسپرت تنظیم شده است، تغییر می‌کند و معمولا متناسب با آن، شدت و حساسیت عملکرد فرمان نیز دچار تغییراتی می‌شود تا حس اسپرتی رانندگی یا در مقابل آن حس یک رانندگی راحت بیشتر شبیه‌سازی و القا شود.

سیستم تعلیق فعال
در سیستم تعلیق فعال یا Active Suspension‌، به طور مداوم نیروهایی که از بیرون به سیستم وارد می‌شوند، بررسی شده و براساس آنها به نحوی که کنترل و پایداری خودرو همیشه در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد، سیستم تنظیم می‌شود. به این معنی که حتی نحوه فعالیت و میزان سفتی یا نرمی یک کمک فنر از بین چندین کمک فنر خودرو می‌تواند متفاوت با بقیه باشد تا به این شکل سیستم تعلیق خودرو همیشه در حالتی فعال باقی بماند. در این سیستم که بسیار مدرن و پیشرفته است، نیروی عملگر همان نیروی هیدرولیکی است. بارز‌ترین نمونه از این سیستم تعلیق روی مرسدس بنز اس کلاس W222 قرار دارد که باعث می‌شود تا بدنه خودرو در هر حالتی و در حین عبور از هر مسیری، در راستای ثابتی بدون حرکت به بالا و پایین باقی بماند.