عیوب

بلورهای جامدات کامل نیستند یعنی دارای عیوب شبکه کریستالی (Crystal defects) می‌باشند. از نظر کریستالوگرافی، کریستالی که دارای ساختمان شبکه‌ای کاملاً منظم از تکرار سلول واحد باشد، کریستال ایده‌آل نامیده می‌شود و منظور از عیوب بلوری، بی نظمی شبکه‌ای است که ابعاد آن در محدوده قطر اتمی می‌باشد. در طبیعت ماده‌ای که تمام بلورهای آن بی نقص باشند وجود ندارد و همچنین خواص فیزیکی و مکانیکی برخی مواد به شدت تحت تأثیر حضور عیوب می‌باشد به طوری که این عیوب در پلاستیسیته، استحکام فلزات، هدایت الکتریکی نیمه رسانا، پس ماند مغناطیسی، مغناطیس‌های دائمی، هدایت الکتریکی فوق رسانا، استحکام در مقابل درجه حرارتهای بالا، قابلیت هدایت حرارتی مواد سرامیکی کریستالی در درجه حرارت‌های پایین تأثیر قابل توجهی دارند و همچنین یکی از مهمترین دلایل استحکام، وجود نواقص (Defects) در ساختمان کریستالی تلقی می‌شود که البته این اثر همیشه مضر نیست و برخی ویژگی‌های خاص ماده اغلب به صورت عمدی و با استفاده از وارد کردن مقادیر کنترل شده از عیوب خاص ایجاد می‌گردند.
عیوب کریستالی بر اساس شکل قرار گیری عیوب (روی نقطه، خط، صفحه یا حجم) به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

عیوب نقطه ای یا بدون بعد (Point defects): این دسته عیوب تنها باعث اخلال در نظم کریستالی در یک یا دو موقعیت اتمی می‌شوند.
عیوب خطی یا تک بعدی (Line defects): این دسته عیوب باعث اخلال در نظم کریستالی در یک مسیر می‌شوند.
عیوب سطحی یا دو بعدی (Surface defects): این دسته عیوب باعث اخلال در نظم کریستالی در یک رویه یا صفحه می‌شوند.
عیوب حجمی (Volume defects): این دسته عیوب باعث اخلال در نظم کریستالی در یک حجم می‌شوند.

View More On Wikipedia.org