راهنمای خرید خودروی دست دوم - قسمت اول

[بهداد]

راهنمای خرید خودروی دست دوم - قسمت اول
اکنون که به انتهای سال نزدیک می شویم ، بازار خرید و فروش خودرو هم دارد بر خلاف سردی هوا ، رو به گرمی می رود ، زیرا فرصت مناسبی برای خرید و یا فروش خودرو در این ماه از سال برای تمامی دارندگان و خریداران پیش می آید .

در ابتدای امر و قبل از آنکه وارد هر گونه بحثی بشویم باید به نکات و تعاریفی اشاره داشته باشیم تا بتوانیم به خوبی یک خودروی دست دوم را بشناسیم و بدانیم اصلا خودروی کار کرده و یا دست دوم چیست ؟

اصولا در بازار خودرو و نمایشگاه داران خودرو ، به خودرویی که کارکرد 80 کیلومتر و یا کمتر را داشته باشد ، خودروی صفر می گویند ، حال اگر خودرویی بیش از این میزان کارکرد داشته از نظر ایشان خودروی دست دوم بوده و قیمت گذاری را بر روی این خودرو بر اساس اینکه خودروی کار کرده است ، انجام می دهند .

در خرید هر خودروی ، ملاک اول و دوم را باید میان سلیقه و هزینه ، بر اساس انتخاب افراد قرار داد و این مورد کاملا شخصی می باشد .

ملاک های بعدی برای خرید خودروی دست دوم می تواند شامل :
کارکرد خودرو ، کارایی و سالم بودن خودرو ، ظاهر خودرو ، قیمت قطعات دست دوم در بازار ، دسترسی به تعمیرکاران حرفه ای و مناسب ( خدمات پس از فروش شرکت تولید کننده ) ، میزان سال کارکرد خودرو ، تجهیزات و آپشن های خودرو ، قابلیت فروش مناسب خریداری شده و موارد دیگر که این موارد شاید در دسته مهم ترین ها قرار بگیرند اشاره داشت .

همیشه در خرید خودروی دست دوم باید دقت ، ریز بینی ، نکته سنجی و موارد دیگر را در معامله داشته باشیم ، زیرا این موارد هر کدام در کنار یکدیگر توانایی و قابلیت های بیشماری دارند .

در هنگام خرید خودروی دست دوم ، با صاحب خودرو صحبتی داشته ، بدانید که به چه دلیل خودروی خویش را می فروشد ، و بدانید فرد مذکور که از خودرو استفاده داشته است ، چگونه فردی می باشد ، زیرا اصولا هر فردی با خودروی خویش چنان رفتار می کند که با خویش رفتار دارد ( قبل از خرید صاحب خودرو را خوب بشناسید زیرا صاحب خودرو است که نشان دهنده سالم بودن و یا نا سالم بودن خودرو می باشد ) .

اصالت خودرو
در بررسی هر خودرویی اولین نکته ی را که مد نظر قرار می دهید ، اصالت خودرو است .

اصالت خودرو یعنی آنکه این خودرو از کجا و به نحوی خریداری گشته است ، در مورد خودروهای وارداتی به این مهم باید بیشتر توجه و دقت گردد اما در مورد خودروهای تولید داخل ، بیشتر به کامل بودن مدارک شناسایی و اعتبار مدارک شناسایی خودرو باید دقت گردد .

مدارکی که باید در هنگام خرید به آنها بیشتر از همه دقت گردد شامل :

داشتن برگ فنی معتبر ، سند و مشخصاتی که کارخانه می دهد ، داشتن معاینه فنی معتبر و مدت دار ، کارت خودروی مناسب و سالم و قانونی و معتبر ، برگه خرید خودرو از شرکت و یا قولنامه خرید خودرو ، برگ سبز خودرو ( همان سند سبز و یا راهنمایی خودرو همان شناسنامه مالکیت وسیله نقلیه بوده و این مهم را نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران - راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی صادر نموده و در اختیار مالک خودرو قرار می دهد ) ، سند قانونی و سند مالکیت قانونی خودرو که دارای اعتباری مناسب و قانونی بوده و بواسطه دفاتر اسناد رسمی معتبر و قانونی دارای اعتباری مناسب می باشد ، کارت گارانتی و یا گواهی که اثبات نماید این خودرو دارای گارانتی معتبری بوده ، کارت سوخت خودرو و پاکت کارت سوخت که باید حتما از اعتبار و صحت آن اطمینان لازم را به عمل آورید ، داشتن برگ خلافی خودرو به تاریخ معتبر و حتما بررسی نمایید که گواهی خلافی خودرو صفر باشد ، بیمه نامه معتبر شخص ثالث ( در نظر داشته باشید که مدتی از زمان بیمه نامه مانده باشد ) ، برگ مشخصات فنی خودرو که از طرف شرکت تولید کننده صادر گردیده است و در نهایت دفترچه کارخانه ( البته این مورد در صورت نبود زیاد دچار ابهام نخواهد شد ولی در صورت وجود ، اطمینان بیشتری از اصالت خودرو می توان داشت ) . تمام موارد فوق باید به نحوی قانونی و مناسب وجود داشته باشند که در این صورت می توان به اصالت خودرو فوق اطمینان پیدا نمود و در غیر این صورت باید کمی دچار تردید در اصالت خودرو گردید .

پس از صحت موارد فوق ، باید به بررسی شماره شاسی و شماره موتور فوق از روی برگه های اطلاعات خودرو نمایید که این مورد در دفترچه راهمنمایی هر خودرویی موجود می باشد .
اطمینان نمایید که تمام موارد و اطلاعاتی که در برگه های خودرو موجود می باشد ، همگی دارای یک اصالت بوده و هیچ ابهامی در اعداد و کدهای مربوط به هر برگه ای که دارای مشخصات فنی است ، وجود نداشته باشد که این مورد بسیار مهم بوده و در تعیین اصالت خودرو کمک شایانی می نماید .

بدنه و ظاهر خودرو
شاید در ایران بدنه مهمترین بخش در تعیین قیمت یک خودرو باشد به نحوی که اگر خودرویی هیچ زدگی و یا رنگی در بدنه نداشته باشد ، قیمت آن به مراتب فزونی پیدا خواهد نمود نسبت به خودرویی که فنی سالم داشته باشد ولی دارای بدنه نامناسب باشد .

در بدنه خودرو باید به این نکات توجه داشت و از نظر مواردی همچون فرورفتگی ، پوسیدگی ، رنگ پریدگی ، ترک خوردگی ، آسیب دیدگی جدی را در جای جای خودرو باید مورد بررسی قرار داد .

البته تصادف را به انواع مختلف می توان تقسیم نمود که شامل موارد زیر است .

تصادف سنگین به نحوی که به شاسی ماشین ، ستون ها آسیب جدی رسیده باشد . تصادف به نحوی بوده باشد که به قطعات فنی خودرو آسیب جدی وارد گردیده مانند موتور و جعبه دنده خودرو و حتی چپ شدن خودرو را نیز در این مرحله می توان قرار داد که در صورت بروز چنین مواردی باید خرید چنین خودروی را با احتیاط بیشتر انجام داد .
تصادف سبک مانند تصادف بدنه و یا درب ها ، فرو رفتگی در بدنه ، گلگیرها ، فرو رفتگی در دربها ، و امثالهم که آسیب جدی به قطعات فنی و حتی بدنه خودرو وارد نگردیده باشد ، و شاسی این خودرو نیز سالم مانده باشد .
در مورد تصادف باید این را بدانید که اگر رنگ بدنه ای از حالت استاندارد و کارخانه خارج گردد ، آن بخش از خودرو که دارای رنگ دیگری نیز می باشد و حتی با بهترین حالت رنگ آمیزی بدنه باشد ، دیگر به کیفیت و حالت اول خود باز نمی گردد و این یعنی وجود نقص ، البته این سخن به معنی نخریدن خودروی دارای لک گیری یا رنگ شدگی نیست ، بلکه این گفته توجه شما را به این مهم داشته که خودرویی را انتخاب نمایید که دارای تصادفات سبک ، فروفتگی های کوچک و کلا کمترین حالت خسارت وارده به بدنه بوده ، زیرا تصادفات سنگین به معنی ایرادات فنی و همینطور معیوب بودن خودرو می باشد .
در رابطه با بررسی بدنه خودرو ، بهترین تست در بدنه ، در زیر نور مستقیم خودرشید قرار دادن خودرو بوده و از زوایای 30 الی 50 درجه باید بدنه را به دقت مشاهده نمود ، دقت در کنترل رنگ و بدنه خودرو باید از نزدیک و با فاصله با خودرو انجام گیرد ، دقت داشته باشید هرچه در زمان بررسی خودرو بیشتر وقت بگذارید ، خودرویی خریداری شده را بهتر خواهید شناخت البته از وسواس بیش از حد نیز پرهیز داشته باشید . در مورد تست رنگ بدنه خودرو ، از نور لامپ فلورسنت نیز میتوان کمک گرفت و همچنین قلم های مخصوص این مورد که به تست آهنربا نیز شهره می باشند .
در رابطه با قلم های مذکور ، بیشتر در مواردی کاربرد داشته و عمل می نمایند که رنگ بدنه خودرو از بین رفته باشد و بجای آن از زیر کاری ( همان استفاده از بتونه در زیر رنگ ) استفاده شده باشد ، می توان به نتیجه آزمایش با این قلم اطمینان پیدا نمود و در صورتی که صافکاری بدون رنگ باشد و یا مواردی که رنگ بدنه خودرو را مشابه رنگ کارخانه نماید و یا تعویض قطعات مخدوش ( مانند تعویض گلگیر ، درب ها ، کاپوت و موارد مشابه که نیاز به رنگ کوره ای داشته ) ، نمی توان به عملکرد این قلم اطمینان کامل داشت . طرز کار این قلم اینگونه است که هنگامی که آنرا به بدنه خودرو نزدیک می کنید ، اگر بدنه خودرو دارای رنگ با زیر سازی بتونه باشد و یا رنگ شدگی بیش از استاندارد کارخانه باشد ( البته مواردی که در قبل گفته شده است را حتما به خاطر داشته باشید ) به محض جدا سازی ، آهنربا فوق ( یا همان قلم و موارد مشابه ) به سرعت از بدنه خودرو جدا می شود ، اما اگر این جدا شدگی کمی با مقاوت قلم فوق همراه باشد ، می توان ( البته شاید ) به سالم بودن رنگ بدنه خودرو اطمینان پیدا نمود .
در بررسی بدنه خودرو ، یکی از مواردی که حتما باید به دقت و وسواس زیاد آنرا در نظر داشته باشید ، بررسی ستون ها و سقف خودرو می باشد ، زیرا چه تصادف سبک و چه تصادف سنگین باعث آسیب در این بخش ها گردد ، باید حتما در خرید خودرو تجدید نظر اساسی نمایید و با کارشناسان فن حتما مشاوره نمایید . اما در همین مورد ، وجود فرو رفتگی های جزئی که با ستون و یا سقف خودرو ( مانند ضربه سنگ های ریز که در مسیر حرکت خودرو در جاده این برخورد وجود دارد و یا از این دست موارد که خودرو در جایی نزدیک به کارگاه ساختمانی پارک شده باشد و چنین موارد مشابه ای اتفاق بیافتد ) ، وجود داشته باشد ، می توان به سلامت این خودرو کمی اطمینان پیدا نمود ، در هر صورت اگر بر روی سقف و یا ستون ها موردی غیر عادی مشاهده داشتید حتما از مالک خودرو در این مورد پرسش نمایید و با کارشناسان مورد اطمینان نیز مشاوره داشته باشید .
در بررسی بدنه حتما درب ها را نیز بررسی نمایید و اطمینان حاصل نمایید که رکاب های خودرو ، بدنه ، ستون ها ( چه از داخل و چه از خارج ) هیچ ایرادی نداشته باشند ، حتما بررسی نمایید که هیچ درز غیر اصولی میان بدنه و درب خودرو نباشد ، چند بار به آرامی و نرمی درب خودرو را ببندید تا از سالم بودن زبانه قفل درب اطمینان حاصل نمایید ، حتما واشر آب بدنی داخل درب ها را بررسی و از سالم بودن و نداشت ایراد اطمینان پیدا نمایید ، حتما باید دقت نمایید که صدای نرمی در هنگام بسته شدن درب بشنوید و هرگز نباید صدای تقه و یا برخورد نا مناسب دو فلز با یکدیگر را بشنوید ، مسیر حرکت باز و بسته شدن درب خودرو را بررسی نمایید تا از نداشتن تاب و سالم بودن لولاهای درب بدنه خودرو اطمینان پیدا نمایید . تمام موارد فوق را باید با دقت بررسی نمایید تا از سالم بودن این موارد نیز اطمینان حاصل نمایید و نیز تمام تست های مربوط به رنگ و بدنه خودرو را بر روی بدنه نیز به انجام رسانید .
کاپوت خودرو را نیز حتما باید بررسی نمود . ابتدای امر از صحت قفل آن اطمینان حاصل نمایید ، تست رنگ و فرو رفتکی را حتما بررسی نمایید ، داخل کاپوت نیز باید رنگ صاف و یکدستی داشته باشد ، نباید هیچگونه جای ضرب دیدگی و سوختگی داخل کاپوت مشاهده گردد زیرا این مورد نشان از ایراد داشتن موتور خودرو دارد و در نهایت هنگام بسته بودن درزها چک گردد که نشان از هیچگونه تاب برداشتن و ایراد داشتن در این مورد دیده نشود .
همین تست ها را برای درب صندق عقب و گلگیرها نیز به انجام برسانید تا از صحت و سلامت آن نیز اطمینان حاص نمایید ، البته در برخی موارد این قطعات تعویض می شوند و تنها را حل فهمیدن آن از درجه و کیفیت رنگ بوده زیرا در برخی موارد ، قطعاتی که رنگ شده و یا تعویض می شوند دارای رنگ متفاوتی با دیگر قطعات استاندارد بدنه دارد ، این مطلب در رابطه با قطعات پلاستیکی رنگی بدنه به وضوح دیده می شود .
بررسی نمودن سپرها ، در برخی از خودروها سپرها جزئی از طراحی بدنه نیز محسوب می شوند و آسیب دیدن آنها در برخی موارد یعنی آسیب دیدگی شدید در بدنه و شاسی خودرو که این مهم در خرید خودرو حتما باید مورد نظر قرار گرفته بشود ، البته بیشتر موارد سپر خودروها از مواد پلاستیکی و یا فایبر گلاس و مواد مشابه که هم سبک و هم ارزان باشند تهیه می شود ، و برای همین به کنتراست رنگ در سپرها ، نداشتن ایراد در سپرها به نحوی که جای جوش پلاستیک در آن دیده نشود ( البته باز هم باید دید چگونه و در کجای سپر جوش داده شده است تا به میزان خسارت احتمالی وارد شده بتوان نظر قطعی داد ) کنترل کامل گردد و در برخی موارد باید سپر را از داخل بررسی نمود و دید آیا این موارد مشاهده می شود یا خیر ( منظور از داخل بررسی نمودن و دیدن سپر خودرو از زیر خودرو و داخل سپر مربوطه می باشد ) . در نهایت نیز باید ریخته شدن رنگ بدنه سپرها ، دو رنگ بودن رنگ سپر ، ترک داشتن در رنگ سپرها و همه مواردی که در مورد رنگ و بدنه خودرو گفته شده ، کنترل گردد تا از سلامت این قطعات نیز اطمینان حاصل گردد .
در این قسمت می پردازیم به راه هایی که از طریق توجه به آن ها درکابین خودرو می توان به کارکرده درست یک خودرو پی برد . از این رو ابتدا قسمت هایی تفکیک شده را در اتاق خودرو نام برده و در مورد هر کدام به صورت جداگانه توضیحاتی ارائه خواهیم داد . لازم به ذکر است تمام موارد زیر در صورت وجود مشکل در قسمت راننده به دلیل استفاده بیشتر واضح تر می باشند و احتمال دارد این موارد در قسمت سرنشینان خودرو وجود نداشته باشد در حالی که در قسمت راننده وجود دارد .

درب خودرو از نظر تزئینات داخلی و وجود شیشه ها باید به درستی کنترل گردد . اگر خودرو مجهز به شیشه بالابر برقی بود چند بار شیشه را باز و بسته نمایید و از سرعت و کیفیت این قطعه اطمینان پیدا نمایید ، حتما شیشه را در میانه را نگاه داشته و به بررسی لقی شیشه اقدام نمایید به نحوی که شیشه را از طرفین با هر دو دست گرفته و آنرا کمی جابجا نمایید که در این مورد نباید شیشه بیش از حد لقی داشته باشد . باید نوار آب بندی درب و شیشه ها حتما بررسی گردد ، در نهایت نیز هیچ جای فرو رفتگی و خرابی و یا پوسیدگی ، چند تکه شدگی و ساییدگی در تزئینات داخلی دیده نشود .
برای بررسی فرمان خودرو باید دقت داشت که در صورت وجود دکمه های کنترل سیستم صوتی ، باید توجه داشته باشیم که دکمه ها در سر جای خود محکم باشند و از عملکرد درست آن ها مطمئن شویم . در صورت مجهز بودن خودرو به کیسه ی هوای راننده ، باید از وجود ایربگ اطمینان حاصل نماییم و از کیفیت روکش ایربگ در صورت تعویض نیز اطمینان کافی به عمل آورید . درز ها باید به خوبی روی هم چفت شده باشند و هیچ گونه برآمدگی غیر عادی روی سطح فرمان وجود نداشته باشد . در صورت برقی بودن فرمان از عملکرد درست آن مطمئن شویم و در صورتی که خودرو مجهز به مموری فرمان یا گرمکن بود ، باید از صحت عملکرد آن اطمینان کافی را پیدا نمایید .
وقتی بر روی صندلی راننده ی خودرو نشسته ایم ، نباید نقطه یا نقاط نا متعارفی را احساس نمود و سختی را پشت خود احساس نمایید ، صندلی خودرو باید کاملا روی فرم باشد ( در اصطلاح قری نداشته باشد و اسکلت آن سالم باشد ) ، در صورت چرم بودن روکش صندلی باید توجه داشته باشیم که صندلی خالی از هرگونه پارگی , پوسیدگی , ساییدگی و یا چروک خوردگی و سوراخ شدگی باشد ، همچنین دقت کنیم که کناره های صندلی چروک نباشد و تا خوردگی نداشته باشد ، صندلی به هیچ عنوان نباید لقی داشته باشد و در صورت برقی بودن صندلی ، در هنگام تنظیم ، تغییر حالت آن باید یکنواخت باشد و سرعت آن کم و زیاد نشود ، در صورتی که خودرو مجهز به مموری صندلی , گرمکن و سرد کن بود باید این قابلیت را در حالات مختلف تست کنیم و همچنین در صورت وجود مانیتور های سرنشینان عقب از سلامت آنها مطمئن شویم .