بررسی سامانه بازیافت انرژی i-ELOOP مزدا

[بهداد]

بررسی سامانه بازیافت انرژی i-ELOOP مزدا
سامانه i-ELOOP یا (Intelligent Energy Loop) که به معنای گردش هوشمند انرژی است و تازه ترین فن آوری از مجموعه تکنولوژی های فنی در زمینه ارتقاء قابلیت های موتور های درون سوز، سیستم های انتقال قدرت و سامانه های استارت استاپ تحت عنوان SkyActiv محسوب می شود.

این سیستم در واقع برداشت مهندسان مزدا از سیستم بازیابی انرژی جنبشی است که سال هاست در شماری از خودروهای هیبرید و برقی به کار میرود، سیستم متداول بازیابی انرژی جنبشی که به تازگی KERS (Kinetic Energy Recovery Systems) خوانده میشود،به وسیله مجموعه از ژنراتورها ، موتورهای برقی و باتری ها،انرژی حاصل از چرخش چرخ های خودرو را که بدون این سیستم در زمان ترمز گیری به صورت انرژی گرمایی تلف میشود، تبدیل به برق میکند، به عبارت دیگر، موتورهای برقی ای که در خودروهای هیبریدی یا برقی وظیفه پیش راندن خودرو را برعهده دارند، در زمان ترمز گیری به صورت یک ژنراتور عمل میکنند و جریان انرژی الکتریکی را برخلاف حالت شتاب گیری ، از چرخ ها به سمت مجموعه باطری هدایت میکنند،اما در سیستم ابداعی مزدا ( i-ELOOP) چنین مفهومی به شکل هوشمندانه تری در جهت افزایش کارایی سامانه به کاربسته شده است.
به محض اینکه راننده پای خود را از روی پدال گاز بردارد و روند کاهش سرعت (شتاب منفی) آغاز شود، واحد های i-ELOOP تعبیه شده در مسیر انتقال قدرت میتوانند ،درصد قابل توجهی از انرژی جنبشی را به شکل الکتریسیته در خازن های عملکرد بالای سیستم ذخیره نمایند، وجود همین خازن ها به جای باطری به بالارفتن کارایی i-ELOOP کمک شایان توجهی می نماید.

مزدا این سیستم را از سال 2012 بر روی تعدادی از خودروهای تولیدی همچون نسل تازه مزدا 6 نصب کرده است.
به گفته مقامات مزدا تاثیر i-ELOOP در سیکل های پر ترافیک درون شهری نزدیک به 10 درصد صرفه جویی در مصرف سوخت خواهد بود، این سیستم در هماهنگی کامل با سامانه استارت استاپ ابداعی مزدا با نام اختصاصی 'i-stop' کار خواهد کرد و به محض خاموش شدن موتور، بخش اعظم انرژی جنبشی باقی مانده در مجموعه انتقال نیرو را به صورت الکتریکی ذخیره می کند.نحوه دقیق عملکرد i- ELOOP که بر اساس اطلاعات منتشر شده، می تواند بدون وجود موتوربرقی و باطری ،انرژی را ذخیر کند کمی پیچیده است.
در واقع یک دینام ولتاژ متغییر با دامنه نوسان 12 تا 25 ولت ، برق تولیدی را به یک خازن دولایه و یک تبدیل کننده جریان DC/DC میفرستد،این خازن میتواند ظرف چند ثانیه کاملا شارژ شود. در گام بعدی ولتاژ به وسیله تبدیل کننده به 12 ولت کاهش میابد،تا سیستم بتواند انرژی الکتریکی تولید شده را در اختیار سیستم های مختلف برقی خودرو همچون سیستم تهویه مطبوع، سیستم صوتی و…قرار دهد i-ELOOP میتواند حتی در مواقع ضروری همانند دینام اصلی به شارژ باطری اصلی خودرو نیز کمک نماید.

این سامانه تاکنون به عنوان جدید ترین تکنولوژی از مجموعه فن آوری های SkyActiv به حساب می آید.اما مهندسان مزدا معتقدند این پایان کار نیست و i- ELOOP تنها دومین قدم در رابطه با توسعه تکنولوژی خودرو، کاهش مصرف سوخت و آلودگی محیط زیست است که در پی قدم اول یعنی سیستم 'i-stop' (استارت-استاپ مزدا) برداشته شده است، اما سومین قدم توسعه یک مجموعه انتقال قدرت تماما برقی با استفاده از آخرین دستاورد های فنی و تکنولوژی سرزمین آفتاب تابان خواهد بود.