نحوه کارکرد کیسه هوا (قسمت دوم)

[بهداد]

نحوه کارکرد کیسه هوا (قسمت دوم)
یک دوست خطرناک:
قاعده برای کودکان متفاوت است. کیسه هوا در مورد کودکانی که در هنگام ترمز ناگهانی کمربند اینمی نبسته باشند یا بسیار نزدیک به کیسه هوا نشسته باشند یا به سمت داشبورد پرتاب شوند می تواند موجب آسیب جدی و حتی مرگ شود. کارشناسان معتقدند که رعایت نکات ایمنی زیر ضروری است:

کودکان زیر ۱۲ سال باید در صندلی عقب نشسته و از کمربند ایمنی مناسب سن آنها استفاده شود.
نوزدان (زیر یک سال و با وزن کمتر از ۹ کیلوگرم) که در صندلی های مخصوص رو به عقب می نشینند هرگز نباید در صندلی جلو یک خودرو قرار گیرند.
اگر لازم شد که نوزاد زیر یک سالی در صندلی جلو خودرو دارای کیسه هوای جانبی بنشیند باید او را در یک صندلی مخصوص بچه دارای کمربند رو به جلو قرار داد و صندلی باید در دورترین فاصله نسبت به داشبورد قرار گیرد.
غیرفعال کردن:
در پاسخ به ملاحظات مرتبط با کودکان و سایر سرنشینان خصوصاً افراد ریزجثه که در صورت استفاده نامناسب یا کیسه های هوای بسیار قوی، در معرض خطر مرگ یا آسیب دیدگی قرار دارند، اداره ملی ایمنی بزرگراه های آمریکا (NHTSA) در سال ۱۹۹۷ قانونی را تصویب کرد که براساس آن سازندگان را مجاز می کرد که از کیسه های هوای با قدرت کمتر استفاده کنند. این قانون اجازه می دهد که کیسه های هوا ۲۰ تا ۳۵ درصد کاهش قدرت داده شوند. علاوه بر آن از سال ۱۹۹۸ تعمیرگاه ها و فروشگاه های لوازم یدکی مجاز شدند کلیدهای روشن/ خاموش روی خودرو قرار دهند که امکان غیرفعال سازی کیسه های هوا را می دهد. در آمریکا در صورتیکه دارندگان خودرو در یکی از گروه های ریسک زیر قرار گیرند، توسط اداره ملی ایمنی بزرگراههای آمریکا (NHTSA) اجازه خواهند داشت کلید روشن/ خاموش را برای یک یا هر دو کیسه هوای خود نصب کنند:

در هر دو طرف راننده و سرنشین جلو در مورد افراد با شرایط پزشکی که در مورد آنها ریسک استفاده از کیسه هوا بیشتر از ریسک برخورد در صورت استفاده نکردن از آن است.
در سمت راننده (علاوه بر شرایط پزشکی)، کسانی که در صورت رعایت فاصله حداقل ۱۰ اینچی (۲۶ سانتیتری) از مرکز کیسه هوای راننده، نمیتوانند به درستی از خودرو خود استفاده کنند.
برای سرنشین جلو (علاوه بر شرایط پزشکی)، افرادی که به دلیل عدم وجود صندلی عقب در خودرو و یا کوچک بودن فضای آن برای قرارگیری یک صندلی کودک رو به عقب یا به دلیل نیاز به مراقبت دایم شرایط سلامت یک کودک، لازم است یک کودک را در صندلی کودک رو به عقب روی صندلی سرنشین جلو قرار دهند.
برای سرنشین جلو (علاوه بر شرایط پزشکی)، افرادی که لازم است کودکان یک تا ۱۲ ساله را در صندلی جلو بنشانند. به دلیل :
الف) عدم وجود صندلی عقب در خودرو – ب) اجبار به حمل کودک بیش از گنجایش صندلی های عقب کودک ج) نیاز به مراقبت دایم شرایط سلام یک کودک در آمریکا برای نصب یک کلید غیرفعال سازی کیسه هوا روی خودرو نیاز به دریافت مجوز از اداره ملی ایمنی بزرگراه های آمریکا (NHTSA) است. پس از دریافت این مجوز دارنده خودرو می تواند خودرو خود را برای نصب این کلید به تعمیرگاه ببرد. چنین کلیدهایی باید مجهز به یک چراغ هشداردهنده باشند که وضعیت فعال یا غیرفعال بودن کیسه هوا را نشان دهد.

واضح است که حتی اگر امکان غیرفعال کردن کیسه هوا وجود دارد، در مورد رانندگانی که امکان قرار گرفتن در فاصله حداقل ۱۰ اینچ را دارند، کیسه هوا باید فعال باشد. در مورد افراد یکه حتی با رعایت موارد ذکر شده نمی توانند این حداقل فاصله را ایجاد کنند، کیسه هوا می تواند غیرفعال شود. گروهی از پزشکان در کنفرانس ملی توصیه های پزشکی برای غیرفعال کردن کیسه هوا شرایط پزشکی که عموما در مقالات گزارش می شوند را به عنوان دلایل احتمالی غیرفعال کردن کیسه هوا مورد بررسی قرار داده اند. با این وجود غیرفعال کردن کیسه هوا برای شرایط نسبتاً عادی مانند: وجود ضربان ساز (Pacemaker) در قلب، عینک، دردهای موضعی، نفخ (Emphysema)، آسم، جراحی سینه، جراحی پشت یا گردن، سن بالا، پوکی استخوان، آرتوروز یا بارداری توصیه نمی شود.

عموما بدون نصب یک کلید روشن/ خاموش نمی توان کیسه هوا را غیرفعال کرد. به هر حال نباید هرگز شخصا اقدام به غیرفعال کردن کیسه هوا کرد. باید به خاطر داشت که کیسه هوا فقط یک بالش نرم نیست بلکه کیسه ای است که با ضربه باز می شود و اگر ندانید که چه می کنید می تواند به شما آسیب برساند.

اداره ملی ایمنی بزرگراه های آمریکا (NHTSA) به جز در شرایط خاص، تنها در حالتی که صندلی عقب وجود نداشته باشد یا فضای آن برای قرار دادن یک صندلی ایمنی رو به عقب کودکان کافی نباشد مجوز نصب کلید غیرفعال سازی کیسه هوا را برای خودروهای نو می دهد. در حال حاضر در آمریکا سازندگان خودرو مجوز نصب کلید غیرفعال سازی کیسه هوا را برای صندلی راننده در خودروهای نو ندارند چرا که برای اداره ملی ایمنی بزرگراه های آمریکا (NHTSA) این بیم وجود دارد که در این صورت این کلید در تمامی خودروهای نو حتی در خودروهایی که توسط افراد در گروه های ریسک قرار نمی گیرند جزو تجهیزات استاندارد خودرو درآید. همچنین مواردی از یکپارچه سازی این کلیدها در داشبورد خودرو مشاهده شد که احتمال انحراف منابع از توسعه سیستم های ایمن تر و پیشرفته تر کیسه هوا را به وجود می آورد.

آینده کیسه های هوا:
فعالیتهای مرتبط با بهبود مزایای ایمنی سرنشین توسط کیسه های هوا در حال تغییرات مستمر است. آزمون های جدید با استفاده از مانکن های آزمون (Dummy) دارای معیارهای بهتری در مورد آسیب های وارده به آن است.

گرچه ۴۰ درصد همه جراحات جدی در تصادفات در نتیجه برخوردهای جانبی و ۳۰ درصد کل تصادفات، برخوردهای جانبی هستند تا همین اواخر بیشتر گامها برای ایمنی خودرو در برخوردهای جلو و عقب برداشته می شد. بسیاری از خودروسازان در پاسخ به این آمار (و در نتیجه استانداردهای جدید) اقدام به قویتر کردن درها، قاب درها و بخش های کف و سقف کرده اند ولی خودروهایی که از کیسه هوای جانبی استفاده کرده اند نماینده موج جدیدی از ایمنی سرنشین هستند. کارشناسان معتقدند طراحی کیسه های موثر جانبی بسیار دشوارتر از کیسه های هوای جلو است. این به این دلیل است که در برخورد روبرو، بیشتر انرژی برخورد توسط سپر، کاپوت و موتور جذب می شود و تقریبا ۳۰ تا ۴۰ ثانیه طول می کشد تا ضربه به سرنشین خودرو منتقل شود. ولی در برخوردهای جانبی فقط یک در نازک و چند اینچ فاصله بین سرنشین و خودروی دیگر وجود دارد. این به آن معنا است که کیسه های جانبی هوا که روی در سوار شده اند باید در ۵ تا ۶ میلی ثانیه عمل کنند!

مهندسین شرکت ولوو راه های مختلفی را برای نصب کیسه های جانبی هوا آزموده اند و نصب در پشتی صندلی را انتخاب کرده اند چرا که این کار سرنشین را فارغ از جثه او و چگونگی قرارگیری صندلی محافظت می کند. این ترتیب به مهندسین این امکان را می دهد که یک سنسور با تحریک مکانیکی را روی کناره های بالش های صندلی و زیر راننده و سرنشین جلو قرار دهند. این مانع باد شدن کیسه هوا در سمت آسیب ندیده می شود. نصب همه مجموعه کیسه هوا در پشتی صندلی این مزیت را نیز دارد که فعال شدن کیسه هوا در موارد غیرضروری نظیر برخورد با عابرین پیاده یا دوچرخه ها جلوگیری می کند. در برخوردهای با سرعت حدود ۱۲ مایل بر ساعت (۱۹ کیلومتر بر ساعت) است که کیسه های جانبی هوا تحریک می شوند.

مهندسان مشاور BMW کیسه های جانبی نصب شده روی درها را انتخاب کرده اند. در دارای فضای بیشتری است که نصب کیسه های بزرگتر را ممکن می سازد. کیسه هوای سر یا سازه های بادشونده تیوبی (ITS Inflatable Tubular Structure) در همه خودروهای مدل های سال BMW ۱۹۹۹ (به جز مدل با سقف متحرک) قرار داده شده اند. این کیسه های سر کمی شبیه سویس های بزرگ هستند و بر خلاف کیسه های هوا برای آن طراحی شده اند که به مدت حدود ۵ ثانیه در حالت باد شده باقی بمانند و در برخی از برخوردهای جانبی حفاظت بهتری را تامین کنند.